ARAŞTIRMA
VE TÜRLERİ, VERİ VE KAYNAKLARI
Araştırma
bir ihtiyacın ortaya çıkışıyla başlar.
İnsanların
zihinsel ya da fiziksel bakımdan doğrudan veya dolaylı olarak rahatsız eden
durumların ortadan kaldırılması gereksinimidir.
Araştırma
bir konuya açıklık getirmektir.
Bilimsel
araştırma ise problemi doğru tanımlayarak, güvenilir çözümler aramak amacı ile planlı ve sistemli
bir şekilde verilerin toplanması, analiz edilmesi yorumlanması ve güncellenmesi
sürecidir.(Nazik MH., M.Arlı)
Bilimsel
araştırmalar, genel anlamda toplum refahını gerçekleştirmek veya artırmak
bakımından ortaya çıkan sorunların çözümüne yardımcı olabilmek için herhangi
bir bilim dalında girişilen orijinal çalışmalardır.(Türkbal, A)
Bilimsel
Araştırmanın Nitelikleri
Problem
çözmeye yöneliktir. Aşamaları ise;
Problemin
doğuşu
Problemin
tanımlanması
Gözlenebilirlik
ölçeğinin saptanması
Verilerin
toplanması
Verilerin
analizi
Verilerin
yorumlanması- genellenmesi
Bilimsel
araştırma bir kurama veya kuramlara dayalı yapılmalıdır.
Kendini
yenilemeye açık olmalıdır.
Dayanakları
bilimsel ortak ölçütler olmalıdır.
Eleştirilere
karşı dayanıklı olmalıdır.
Bilim
adamları ve araştırmacılar için anlamlı ve önemli olmalıdır.
Kuram
nedir?
Her
araştırmanın temelinde mutlak bir kuram vardır.
Her araştırmanın sonucunda ulaşılan bilgiler araştırmanın dayandığı kurama güç sağlar ve veya yeniden test edilmesini sağlar.
Bilimsel
gelişme karşısında yetersiz kalan kuram ayıklanır. Yerine geçerli olan
konular. Bilimde genel bir kabul yerine
doğru olduğu kabul edilen varsayımlar
vardır.
Araştırma
Türleri 3’e ayrılır;
- Araştırmanın
düzeyine göre
- Araştırmanın
amacına göre
- Veri
toplama yöntemine göre
Araştırma
Düzeyine göre
1.
Kuram
üreten araştırmalar
1.
Anlama-tanımlama
düzeyi
2.
Nedeni
belirleme düzeyi
3.
İlkeler-kuramlar
üretme düzeyi
2. Teknoloji üreten araştırmalar
- Kuramsal
teknoloji üreten araştırmalar(Genelde Sosyoloji biliminde)
- Maddesel
teknoloji üreten araştırmalar(Doğa bilimlerinde özellikle Ar-Ge
çalışmlarında
Araştırmanın
Amacına Göre
1. Problem
çözme araştırmaları
- Nedir-nasıldır
sorusuna cevap arayan
Nicel
araştırmada denir. Biyoloji, Fizik, Kimya, Doğa bilimleri sıklıkla kullanır.
Sayısal verilerin analizi sonucu sayısal verilere ulaşılır.
2. Neden
sorusuna cevap arayan
Nitel
araştırmada denir. Sosyoloji, Psikoloji, Eğitim ve Sosyal bilim alanlarında
kullanılır. Algılar ve olgular arasında nedensellik arar.
Veri
Toplama Yöntemine Göre
- Anket
yöntemi
- Gözlem
yöntemi
- Görüşme
yöntemi
- Deney
yöntemi
- Tarama
yöntemi
- Bölgesel
tarama
- Bilgi
tarama
Veri
ve Kaynakları
Araştırmanın
kanıtları olacağı düşünülen,
araştırmanın konusuna ilişkin kaydedilmiş, işlenmemiş ham bilgilere VERİ
adı verilir.
Anlam
çıkarmada veya sonuca varmakta kullanılan nicelikler, olaylar, kayıtlar,
gözlenen kaydedilen şeyler olarak da tanımlayabiliriz.
Veri türleri
Veri
Türleri kapsam ve sınırlılık açısından iki ana grupta toplayabiliriz.
- Olgusal
nitelikteki veriler
2.
Yargısal
nitelikteki veriler
Olgusal
Nitelikteki Veriler
Olgusal
nitelikteki veriler kişisel yargılardan uzak, gözlenebilir gerçeklerden oluşur. Örneğin toprak, denizde
ki balıkların varlığı kalbin atımı hepsi var olan olgudur.
Böylesini
somut olmaları nedeniyle araştırmalarda olgusal nitelikli veri elde etme amaçı
en üst düzeyde olmalıdır.
Yargısal
Nitelikteki Veriler
Bireylerin
ve toplumların yapısal özelliklerinden etkilenerek gelen bireylere ve
toplumlara ilişkin öznel veriler
YARGISAL verilerdir.
Yargısal
veriler: Bireye ilişkin kişilik, düşünce, görüş, tutum, yetenek, ilgi gibi
bireye ilişkin özelliklerin etkisindedir.
Önemli
olan bilimsel olarak bunların belirlenmesidir.
Verilerin
Taşıması Gereken Özellikler
1.
Veri
Fonksiyonel olmalıdır. Verinin hangi yöntemle toplanacaksa sınırları
belirlenmeli problem çözümü için gerekli tüm bilgiler hazırlanmalıdır.
2.
Veri
Yeterli olmalıdır. Problemi oluşturan tüm alt problemler belirlenmeli,
gerekliliği gereksizliği saptanmalıdır.
3.
Veri
güvenilir olmalıdır.
4.
Veri
doğru olmalıdır.
Veri Kaynakları
1.
Canlı
veri kaynakları
1.
Bitki
ve Hayvanlar
2.
İnsanlar
2.
Belgesel
veri kaynakları
1.
Yayımlanmış
belgesel veri kaynakları
2.
Yayımlanmamış
belgesel veri kaynakları
3.
Doğa
veri kaynakları
1.
Yaşayan
doğa veri kaynakları
2.
Kalıntı
doğa veri kaynakları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder