Güç Kaynaklarının Sınıflandırması

GÜÇ KAYNAKLARININ SINIFLANDIRILMASI

      Zorlayıcı Güç (coerceive power); Korkuya dayanmaktadır. Grup üyelerini korkutan herşey güç kaynağıdır. Temelini olumsuz sonuçların doğuracağı korkudan almaktadır.

       Yasal Güç (legitimate power) ; İzleyicilerin (çalışanların), önderin veya yöneticinin davranışlarını etkileme hakkına sahip olduğu güç kaynağıdır. Astlar kabul ediyorsa yasallık kazanır.

      Ödüllendirme Gücü (reward power); Zorlayıcı gücün tam zıttı olan ödül gücüne insanlar uymak durumundadırlar. Çünkü gücü elinde buluduranların istekleri yönünde davranmak kişilere yarar sağlayabilmektedir.

      Benzeşim/Karizmatik Güç (referent power); Önderin kişiliğinin izleyicilere ilham verebilmesi, onların arzu ve ümitlerini dile getirebilmesi bu kaynağın temelidir. Bu da daha çok önderin kişisel özellikleri ve davranışları ile ilgilidir.

      Uzmanlık Gücü (expertise power); Bu güç kaynağı önder veya yöneticinin sahip olduğu bilgi ve tecrübe ile ilgilidir. Burada da yine astların algısı önemlidir. Eğer bir yönetici bilgili veya tecrübeli olarak algılanıyorsa o yönetici astlarını kolayca etkileyebilir.

Güç taktikleri; gücü eyleme dönüştürmede kullanılması kişilerin amirlerini, çalışma arkadaşlarını ve çalışanlarını etkileyebilmek için sahip olduğu seçeneklerdir. Güç taktikleri şunlardır;

       Meşruluk; kişinin hiyerarşi içerisinde sahip olduğu otoritesine güvenmesi ve isteklerini örgüt politika ve kurallara dayanarak karşı tarafı etkilemesidir.

       İkna; istekleri gerçeklere dayanarak ve mantıklı kanıtlarla destekleyerek karşı tarafı etkilemesidir.

      Dikkat uyandırma; hedefin değerli olmasına, başarılmasının önemine dikkati çekerek çalışanların duygularını geliştirerek karşı tarafı etkilemesidir.

       Danışma; hedefe ulaşmak için plan geliştirme sürecinde danışmada bulunarak karşı tarafın etkilenmesidir.

      Değişim; yapılması istenenler gerçekleştirilirse hedefe ulaştırıldığında çalışana ödül verilerek karşı tarafın etkilenmesidir.

       Kişisel istekler; arkadaşlık ve sadakate uygun isteklerde bulunulmasıdır.

      Sevgi kazanmak; istekte bulunulmadan evvel övgü, takdir veya arkadaşça davranışlarda bulunularak karşı taraf üzerinde etki yaratılmasıdır.

       Baskı; uyarı, sürekli tekrarlanan talep ve karşı tarafın korkutulması ile etki yaratılmasıdır.

       Birleşme; başkalarının desteğini ve yardımını alarak hedefe ulaşılacağı konusunda karşı tarafın etkilenmesidir.

N. MARTIN VE S. SIMMS'E GÖRE YÖNETİCİLER İÇİN GÜÇ TEKNİKLERİ

➲  Önerileri dinlemek ve değerlemek

➲  Organizasyonun alt ve üst kademeleriyle birlik oluşturmak

➲  Herhangi bir konuya kendini tam olarak yöneltmek

➲  Haberleşmeyi kontrol etmek

➲  Tavizci davranmak

➲  Olumsuz zamanlama yapmak

➲  Kendine güvenini göstermek

➲  Daima bir amir olarak davranmak

➲  KİŞİLER ARASI GÜÇ TEPKİLERİ;

      Uyma davranışı; yöneticiler, çalışanların belirli bir verimliliğe ulaşmalarını, ödüllendirileceklerini ya da uymadıkları taktirde cezalandırılacaklarını belirterek sonuca ulaşmalarını sağlar.

       Özdeşleşme davranışı; karizmatik güç ile aynı temele dayanır. Yani karizmatik güç özdeşleşme isteğini , özdeşleşme gücüde aynı zamanda karizmatik gücü teşvik eder.

       Benimseme Davranışı; belirli tutum ve davranışları benimsemiş olan kişilerin bu yönde düşünüp hareket etmesidir.

  Örgüt içi politika; bir örgüt içinde çalışan çeşitli açılardan farklı (otorite, amaç, kişilik vs.) fakat başarı açısından birbirine bağlı kişi veya grupların , amaçların, yol, yöntem ve süreçlerin belirlenmesinde kullanılan örgütsel karar mekanizmasına kendi görüşlerini hakim kılmak için, sahip oldukları gücü kullanarak birbirlerini etkileme sürecidir.

Yöneticiler güçlerini daha fazla arttırmak ve örgüt içi politikada daha başarılı olabilmek için çok çeşitli yollara başvurmaktadırlar. Dubrin'e göre bu yollar;

      Daha güçlü kişilerle dostluk ve ilişkileri

      Benimse ve parçala

      Böl ve yönet

      Gizli ve önemli bilginin manipülasyonu

      Çabuk ve önemli bir sonuç göstermek

      Başkalarına yardım etmek ve karşılık beklediğini hissettirmek

      Kesin olarak bir tarafa bağlanmama

      Kademe-kademe ve sonuç olarak ilerleme

      Durumun iyileşmesi için önce kötüleşmei yolu

      Önerileri dikkatli ve tedbirli değerlendirmek

Politik taktikler;

      Diğerlerini suçlamak ve saldırmak

      Bilgi ulaşımını kontrol etmek

      Olumlu izlenim yaratmak

      Destek temeli geliştirmek

      Güçlü kimselerle birlikte olmak

Politikada mücadele teknikleri;

      İş gereklerini açıklamak

      İletişim sürecini başlatmak

      İyi bir rol modeli olmak

      Politik faaliyette bulunanlara göz yummamak